Ilość i rodzaj uczelni, kierunków i form studiowania może przyprawić o zawrót głowy. Postaramy się przybliżyć Ci nieco akademicką rzeczywistość.
• Co roku każda uczelnia ustala i ogłasza zasady rekrutacji, według których będzie prowadzony nabór rok później – to niezwykle ważne dla maturzystek i ma- turzystów, którzy wybierają przedmioty do zdawania na maturze. Informacji szukaj na stronach internetowych uczelni.
• Coraz więcej uczelni wprowadza elektroniczny system rejestracji kandydatów. Informacje o tym, jak kandydat ma się zarejestrować w systemie elektro- nicznym i jakie dokumenty należy dostarczyć osobiście, dowiesz się na www uczelni lub w jednostce odpowie- dzialnej za rekrutację.
• Studia są trzystopniowe: co oznaczają poszczególne nazwy i uzyskaniem jakiego tytułu się kończą?
• Studia I stopnia (licencjackie) zwykle trwają trzy lata, są studiami zawodowymi i kończą się uzy- skaniem tytułu licencjata (niższy rangą od tytułu magistra), który umożliwia podjęcie dalszej nauki na studiach uzupełniających magisterskich.
• Studia II stopnia, nazywane też „sum-em” (od „studia uzupełniające magisterskie”) są przeznaczone dla absolwentów studiów licen- cjackich, trwają 2-3 lata i kończą się uzyska- niem tytułu magistra. Na kierunkach technicz- nych (studiów magisterskich) studenci zdają też egzamin inżynierski, na podstawie którego mogą uzyskać tytuł inżyniera w danej dziedzinie. Niektó- re kierunki studiów (na przykład na uczelniach me- dycznych) są prowadzone jedynie w trybie ciągłym 5-6 letnim.
• O przyjęcie na studia doktoranckie, przygo- towujące do dalszej pracy badawczej i dydaktycznej w instytucjach akademickich, mogą się starać absol- wenci i absolwentki studiów magisterskich, którzy muszą spełniać określone warunki (np. osiągnięcia naukowe podczas studiów). Studia te trwają zwykle cztery lata – w tym czasie doktoranci pod opieką promotora pogłębiają wiedzę w wybranej dziedzi- nie, prowadzą badania i przygotowują pracę, która będzie podstawą uzyskania tytułu doktora.
• Sytuacja na rynku pracy wymaga podnoszenia swo- ich kwalifikacji i zdobywania nowych przez całe życie – określa się to kształceniem ustawicznym. Sprzyjać ma temu zróżnicowanie studiów pod względem toku i czasu organizacji zajęć.
• Studia stacjonarne (dawniej określane dzien- nymi) obejmują cykl zajęć (np. wykłady, ćwiczenia, seminaria) odbywających się od poniedziałku do piątku. Na uczelniach publicznych studia są bez- płatne, na uczelniach prywatnych – płatne.
• Również studia niestacjonarne wieczorowe są dobrym rozwiązaniem dla osób pracujących, bo zajęcia odbywają się w tygodniu w godzinach popołudniowych i wieczornych. Studia są płatne, a cena za rok studiów zależy od uczelni i kierunku studiów.
• Studia eksternistyczne polegają na samo- dzielnej pracy studenta, który otrzymuje wykaz obowiązujących egzaminów i wskazówki dotyczące zakresu materiału niezbędnego w danej dyscypli- nie, listę podręczników i literatury pomocniczej. Są płatne i podejmowane przez studentów znajdują- cych się w wyjątkowej sytuacji.
Studenci i studentki o wybitnych zdolnościach i ukie- runkowaniu naukowym oraz osoby znajdujące się w wy- jątkowej sytuacji osobistej mogą się starać o indywidualny tok studiów (ITS), który polega na pracy według specjalnie przygotowanego programu.
Wybór uczelni i kierunku zależy przede wszystkim od Twoich zainteresowań. Warto wziąć pod uwagę również to, jakie możliwości zatrudnienia w Polsce i za granicą daje dyplom ukończenia konkretnych studiów (zapytaj szkolne- go pedagoga o kontakty z instytucjami, które zajmują się pomocą w doborze studiów).
Warto zwrócić uwagę na tzw. kierunki zamawiane – takie, których absolwenci są obecnie potrzebni na rynku pracy. Uczelnie prowadzące takie kierunki oferują swoim studentkom i studentom atrakcyjne płatne staże i praktyki, specjalne stypendia, dodatkowe zajęcia itp. Szczegółowych informacji szukaj na www.nauka.gov.pl (trzeba wybrać na poziomym pasku kategorię „szkolnictwo wyższe”, a potem w menu po lewej stronie „kierunki zamawiane”).
Przy wyborze toku studiów musisz przeanalizować swoją sytuację: czy możesz zająć się wyłącznie studiami? Czy jednocześnie ze studiami chcesz/musisz podjąć pracę zarobkową?