Ilość i rodzaj uczelni, kierunków i form studiowania może przyprawić o zawrót głowy. Postaramy się przybliżyć Ci nieco akademicką rzeczywistość.


Studia w Polsce

• Wraz z wprowadzeniem nowej matury zmieniły się zasady rekrutacji (naboru) na uczelnie wyższe oraz forma rejestracji
kandydatów. Co roku każda uczelnia ustala i ogłasza zasady, według których będzie prowadzony nabór rok później – to niezwykle ważne dla maturzystów, którzy wybierają przedmioty do zdawania na maturze. Informacji szukaj na stronach internetowych uczelni.

• Coraz więcej uczelni wprowadza elektroniczny system rejestracji kandydatów. O tym, jak kandydat ma się zarejestrować
w systemie elektronicznym i jakie dokumenty należy dostarczyć osobiście, dowiesz się na stronie internetowej uczelni lub dzwoniąc do sekretariatu. Wiosną, jeszcze przed maturą, warto wybrać się na uczelnię - wówczas są organizowane tzw. „otwarte drzwi”, podczas których pracownicy i obecni studenci przybliżają kierunek studiów (co i jak się studiuje) oraz zasady naboru.

• System studiów w Polsce jest dziś dostosowywany do standardów określonych w tzw. Deklaracji Bolońskiej, czyli dokumencie podpisanym w 1999 roku w Bolonii przez przedstawicieli niemal trzydziestu krajów europejskich. Dokument ten określa najważniejsze cele szkolnictwa europejskiego. Wprowadzona w Polsce w 2005 roku ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym nakłada na nasze uczelnie wyższe obowiązek dostosowania się do ustaleń Deklaracji Bolońskiej. Co to
oznacza?

- Deklaracja wprowadza punktowy system studiów (np. ile punktów dostaje się za kurs 30-godzinny zakończony egzaminem,
a ile za kurs 30-godzinny zakończony tylko zaliczeniem), dzięki czemu studenci mogą zaliczać semestr lub rok na uczelni w innym kraju, gdzie obowiązują identyczne standardy. Porównywalności studiów i dyplomów mają też służyć opisy programów studiów, kwalifikacji absolwenta i jego osiągnięć osobistych (opisy otrzymywane wraz z dyplomem). - Studia są trzystopniowe: studiami pierwszego stopnia są studia licencjackie (trwające zwykle 3 lata), drugiego stopnia – magisterskie (2 lata), trzeciego stopnia - studia doktoranckie.

- Zwiększają się możliwości studiowania przez semestr lub rok na innej uczelni w kraju (przykładem program MOST) lub za
granicą (w ramach takich programów stypendialnych jak Erasmus).

- Kraje, które podpisały Deklarację Bolońską, są zobowiązane do troski o jakość kształcenia. Jeśli więc na jakiejś uczelni wyższej zawieszono prawa do prowadzenia danego kierunku, to jest to zapewne efekt pracy Państwowej Komisji Akredytacyjnej, która kontroluje program kierunku, jakość kadry itd.

- Z dbałością o jakość kształcenia wiąże się walka z plagiatami. Wspomniana ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym odnosi się również do tej sprawy: w przypadku podejrzenia o to, że praca (zaliczeniowa, dyplomowa itd.) jest plagiatem, rektor będzie wszczynał postępowanie wyjaśniające, a jeśli podejrzenia okażą się uzasadnione... konsekwencje mogą być bardzo poważne.

• Wspomniane powyżej trzy stopnie studiów zostały już wprowadzone na wielu uczelniach i wciąż są wprowadzane na kolejnych. Co oznaczają nazwy tych studiów, uzyskaniem jakiego tytułu się kończą, jakie inne określenia rodzajów studiów warto znać?

- Studia I stopnia (licencjackie) zwykle trwają trzy lata, są studiami zawodowymi i kończą się uzyskaniem tytułu licencjata (niższy rangą od tytułu magistra), który umożliwia podjęcie dalszej nauki na studiach uzupełniających magisterskich

- Studia II stopnia, nazywane też „sum-em” (od „studia uzupełniające magisterskie”) są przeznaczone dla absolwentów
studiów licencjackich, trwają 2-3 lata i kończą się uzyskaniem tytułu magistra. Na kierunkach technicznych (studiów magisterskich) studenci zdają też egzamin inżynierski, na podstawie którego mogą uzyskać tytuł inżyniera w danej dziedzinie. Niektóre kierunki studiów (np. na przykład na uczelniach medycznych) są prowadzone jedynie
w trybie ciągłym 5-6 letnim.

- O przyjęcie na studia doktoranckie, przygotowujące do dalszej pracy badawczej i dydaktycznej w instytucjach akademickich, mogą się starać absolwenci studiów magisterskich, którzy muszą spełniać określone warunki (np. osiągnięcia naukowe podczas studiów). Studia te trwają zwykle cztery lata – w tym czasie doktoranci pod opieką promotora pogłębiają wiedzę w wybranej dziedzinie, prowadzą badania i przygotowują pracę, która będzie podstawą uzyskania tytułu doktora.

• Deklaracja Bolońska podkreśla wagę kształcenia ustawicznego, oznaczającego, że uzyskanie dyplomu to nie koniec nauki, a rozwijaniu wiedzy i umiejętności mają służyć rozmaite szkolenia, kursy, nauka przez Internet czy studia podyplomowe. Te ostatnie przeznaczone są dla osób posiadających już dyplom ukończenia uczelni wyższej (ich studenci pogłębiają i poszerzają wiedzę w konkretnej dziedzinie). Studia podyplomowe trwają zwykle dwa semestry, są płatne, a zajęcia odbywają się w weekendy.

• Kształceniu ustawicznemu ma sprzyjać również zróżnicowanie studiów pod względem toku i czasu organizacji zajęć.

- Studia stacjonarne (dawniej określane dziennymi) obejmują cykl zajęć (wykłady, ćwiczenia, seminaria) odbywających się od poniedziałku do piątku. Na uczelniach publicznych studia są bezpłatne, na uczelniach prywatnych - płatne.

- Studia niestacjonarne zaoczne są bardzo dobrą formą studiowania dla osób, które z różnych względów nie mogą być podczas
dni roboczych na uczelni (np. pracują, opiekują się dzieckiem). Zajęcia odbywają w weekendy raz lub dwa razy w miesiącu; studia są płatne.

- Również studia niestacjonarne wieczorowe są dobrym rozwiązaniem dla osób pracujących - zajęcia odbywają się w tygodniu
w godzinach popołudniowych i wieczornych. Studia są płatne, a cena za rok studiów zależy - podobnie jak na studiach zaocznych - od uczelni i kierunku studiów.

- Studia eksternistyczne polegają na samodzielnej pracy studenta, który otrzymuje wykaz obowiązujących egzaminów i wskazówki dotyczące zakresu materiału niezbędnego w danej dyscyplinie, listę podręczników i literatury pomocniczej. Są płatne i podejmowane przez studentów znajdujących się w wyjątkowej sytuacji.

Studenci o wybitnych zdolnościach i ukierunkowaniu naukowym lub studenci znajdujący w wyjątkowej sytuacji osobistej mogą się starać o indywidualny tok studiów (ITS), który polega na pracy według specjalnie przygotowanego programu.
Wybór uczelni i kierunku zależy przede wszystkim od Twoich zainteresowań. Warto wziąć pod uwagę to, jakie możliwości zatrudnienia w Polsce i za granicą daje dyplom ukończenia konkretnych studiów (zapytaj szkolnego pedagoga o kontakty z instytucjami, które zajmują się pomocą w doborze studiów). Jeśli idzie o tok studiów – musisz przeanalizować swoją sytuację i odpowiedzieć na pytania: czy możesz zająć się wyłącznie studiami? Czy jednocześnie ze studiami chcesz/musisz
podjąć pracę zarobkową?

O szczegółach wybranych przez Ciebie studiów dowiesz się z informatora dla kandydatów, który każda uczelnia wydaje co roku (zazwyczaj wiosną) oraz ze stron internetowych poszczególnych uczelni. Informacje o wszystkich polskich uczelniach publicznych, niepublicznych i kościelnych (posiadających pozwolenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego) znajdziesz na stronie www.nauka.gov.pl (w poziomym pasku wybierz „szkolnictwo wyższe”, a następnie typ uczelni).


Uczelnie wyższe w Krakowie

Jako mieszkaniec Krakowa znajdujesz się w wyjątkowo korzystnej sytuacji – miasto jest prawdziwym „zagłębiem uczelnianym”, a tutejsze szkoły wyższe są znane i cenione nie tylko w kraju, ale i za granicą.

• Publiczne szkoły wyższe w Krakowie

Akademia Górniczo – Hutnicza im. S. Staszica
Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
tel. (12) 617 32 61 (Dział Nauczania)
www.agh.edu.pl

Akademia Muzyczna
ul. św. Tomasza 43, 31-027 Kraków
tel. (12) 422 04 55
www.amuz.krakow.pl

Akademia Sztuk Pięknych im. J. Matejki
Pl. Matejki 13, 31-157 Kraków
tel. (12) 299 20 14
www.asp.krakow.pl

Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha
Al. Jana Pawła II 78, 31-571 Kraków
tel. (12) 683 10 00
www.awf.krakow.pl

Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. L. Solskiego
ul. Straszewskiego 22, 31 - 109 Kraków
tel. (12) 422 18 55
www.pwst.krakow.pl

Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki
ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków
tel. (12) 628 20 00
www.pk.edu.pl

Uniwersytet Ekonomiczny
ul. Rakowicka 21, 31-510 Kraków
tel. (12) 293 57 00
www.ae.krakow.pl

Uniwersytet Jagielloński
ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
tel. (12) 422 10 33
www.uj.edu.pl

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN
ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków
tel. (12) 662 60 14
www.up.krakow.pl

Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja
Al. Mickiewicza 21, 31-157 Kraków
tel. (12) 662 42 74 (Dział Nauczania)
www.ur.krakow.pl

• Niepubliczne szkoły wyższe w Krakowie

Krakowska Akademia
ul. G. Herlinga-Grudzińskiego 1
tel. (12) 252 44 00
www.ka.edu.pl

Krakowska Wyższa Szkoła Promocji Zdrowia
Al. A. Grottgera 1, 30-035 Kraków
tel. (12) 423 38 40
www.kwspz.pl

Małopolska Wyższa Szkoła Zawodowa
ul. W. Pola 4, 31-532 Kraków
tel. (12) 428 24 50
www.mwsz.edu.pl

Szkoła Wyższa im. B. Jańskiego (Wydział Zamiejscowy)
ul. Witosa 9, 30-612 Kraków
tel. (12) 654 54 69
www.krakow.janski.edu.pl

Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego
“Apeiron”
ul. Krupnicza 3/1, 31-123 Kraków
tel. (12) 422-30-68
www.edukacjabezgranic.pl

Wyższa Szkoła Ekonomii i Informatyki
ul. Filipa 17, 31-150 Kraków
tel. (12) 431 18 90
www.wsei.edu.pl

Wyższa Szkoła Handlowa
ul. Smoleńsk 14, 31-112 Kraków
tel. (12) 422 92 02
www.wsh.krakow.pl

Wyższa Szkoła Ubezpieczeń
ul. Karmelicka 32, 31-024 Kraków
tel. (12) 633 09 21
www.wsu.pl

Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości
ul. Armii Krajowej 4
tel. (12) 635 68 05
www.wszib.edu.pl


Jak sobie radzić finansowo na studiach?

Stypendia

Sprawdź, czy masz szansę na stypendium, bo na przykład stypendium naukowe uzyskiwane na niektórych uczelniach pozwala wręcz samodzielnie się utrzymać! Podstawowe zasady pomocy materialnej dla studentów opisane są na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) www.nauka.gov.pl – w menu wybierz „szkolnictwo wyższe”, później „sprawy studentów i doktorantów” i „system pomocy materialnej”).

W większości uczelni studenci mogą się starać o:

1. stypendium socjalne,
2. stypendium za wyniki w nauce,
3. stypendium za wyniki w sporcie,
4. stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych,
5. stypendium ministra za osiągnięcia w nauce,
6. stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe,
7. stypendium na wyżywienie,
8. stypendium mieszkaniowe,
9. zapomogę.

• Szansę na stypendium socjalne mają osoby z bardzo niskim dochodem na jednego członka w rodzinie. Wysokość stypendium
socjalnego jest różna na poszczególnych uczelniach, gdyż zależy między innymi od liczby osób starających się o taką pomoc. O szczegóły przyznawania stypendium musisz pytać w sekretariacie, zasady są również opisane na stronie www.nauka.gov.pl. Na pewno będziesz potrzebować zaświadczeń z pracy/ZUS-u o dochodach Twojej rodziny i o liczbie członków rodziny pozostających na utrzymaniu rodziców.

• Te dokumenty będą Ci również potrzebne w staraniu się o stypendium żywieniowe i mieszkaniowe (o które mogą się starać
również studenci mieszkający na stancji - wówczas musisz przedstawić umowę najmu).

• Student, który znalazł się w szczególnie trudnej sytuacji, może się ubiegać o jednorazową zapomogę pieniężną, której wysokość jest ustalana indywidualnie. Ogólnie mówiąc, jest to pomoc finansowa, o jaką może starać się student, który z przyczyn losowych (np. z powodu choroby, w tym choroby członka rodziny), znalazł się przejściowo w trudnej sytuacji materialnej - czyli takie świadczenie nie przysługuje, jeśli trudna sytuacja materialna nie jest spowodowana zdarzeniem losowym, a jedynie trudną sytuacją materialną rodziny studenta (kiedy to student może ubiegać się o stypendium socjalne). O warunkach otrzymania zapomogi przeczytasz na stronie internetowej uczelni lub dowiesz się w jednostkach odpowiedzialnych za sprawy stypendialne (np. w siedzibie Samorządu Studenckiego, w sekretariacie).

• Stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych może otrzymać student z tytułu niepełnosprawności, potwierdzonej
orzeczeniem właściwego organu (stypendium to jest przyznawane na okres ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności). O wszystkie warunki i dokumenty potrzebne dla zaświadczenia niepełnosprawności, pytaj w sekretariacie na uczelni lub w specjalnych jednostkach ds. osób niepełnosprawnych, jakie są coraz częściej powoływane na uczelniach.

• I jeszcze o stypendiach naukowych. Po skończeniu pierwszego roku studiów będą widoczne pierwsze efekty Twojej pracy: średnia ocen z egzaminów. Jeśli jest wyższa niż przeciętna (z reguły wyższa niż 4,0 – pamiętaj, że na uczelniach obowiązuje skala od 2 do 5) i jeśli spełniłeś warunki dodatkowe, czyli: złożyłeś wniosek na swoim wydziale o stypendium za wyniki w nauce; jesteś w określonej procentowo grupie studentów osiągających najlepsze wyniki w nauce na danym roku i kierunku (specjalności); do końca roku akademickiego zdałeś/aś wszystkie egzaminy i wypełniłeś/aś wszystkie inne warunki przewidziane planem studiów i programem nauczania, wymagane do zaliczenia roku studiów (np. praktyki) i jeśli jesteś wpisany(a) na kolejny rok akademicki – masz wielką szansę na uczelniane stypendium naukowe. To, czy zmieścisz się
w „widełkach” średniej kwalifikującej do stypendium, zależy od tego, jakie średnie ocen uzyskali Twoi koledzy i koleżanki, ponieważ stypendium otrzymuje zwykle ok. 20% studentów z najlepszymi ocenami.

• Studenci o szczególnych osiągnięciach naukowych lub sportowych mogą się również starać o prestiżowe stypendium
Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (jego zasady przydzielania znajdziesz na stronie www.nauka.gov.pl – w menu wybierz „szkoły wyższe”, a później „sprawy studenckie”).

• Stypendia z budżetu państwa nie są zbyt wysokie, ale na szczęście ostatnio pojawia się coraz więcej stypendiów z funduszy stypendialnych prowadzonych przez organizacje pozarządowe, fundacje i lokalne samorządy. Są najczęściej przeznaczane uczniom i studentom wyróżniającym się bardzo dobrymi wynikami w nauce, szczególnymi osiągnięciami, wyjątkową aktywnością społeczną, artystyczną i sportową, ale potrzebującym wsparcia (bo np. pochodzą z ubogich rodzin i terenów o dużym bezrobociu). Może Ty jesteś taką osobą? Informacji szukaj na stronach internetowych swojej uczelni,
na stronie Urzędu Miasta oraz na stronach Urzędu Wojewódzkiego i Marszałkowskiego.

Gdzie szukać stypendiów?

• Stypendia “Sapere Auso” (Temu, który odważył się być mądrym) Małopolskiej Fundacji Stypendialnej, powołanej przez
Sejmik Województwa Małopolskiego, przeznaczone są dla najlepszych uczniów, absolwentów szkół licencjackich i inżynierskich (tzw. stypendia pomostowe) oraz studentów szkół wyższych. W 2009 roku terminy składania wniosków on-line mijały – w zależności od rodzaju wnioskowanego stypendium – we wrześniu i w październiku, o warunki w 2010 roku pytaj w siedzibie Fundacji lub zaglądaj na stronę internetową.

Kontakt z Fundacją:
Małopolska Fundacja Stypendialna SAPERE AUSO
Rynek Kleparski 13/8, 31-150 Kraków, tel/fax: (12) 633 09 86;
www.sapereauso.org, e-mail: stypendia@sapereauso.org

• Stypendia Małopolskiego Centrum Przedsiębiorczości to dwa projekty: „Małopolski program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych” (stypendium ma co roku otrzymywać 450 uczniów ze szkół ponadgimnazjalnych) oraz „Doctus – Małopolski program stypendialny dla doktorantów”.

Kontakt z MCP:
Małopolskie Centrum Przedsiębiorczości
31-542 Kraków, Ul. Kordylewskiego 11, tel. (12) 376 91 00,
(12) 376 91 61
www.stypendia.mcp.malopolska.pl

• Wyższe uczelnie często organizują dodatkowe fundusze stypendialne dla swoich uzdolnionych, ale niezamożnych studentów – o tego rodzaju stypendia pytaj bezpośrednio na uczelni (w sekretariacie, w dziekanacie, w siedzibie samorządu itd.),
zaglądaj na stronę internetową uczelni.

Kredyt studencki

To forma kredytu wprowadzona po to, aby ułatwić osobom mniej zamożnym dostęp do szkolnictwa wyższego. Kredyty studenckie udzielane są przez banki komercyjne, ale z budżetu państwa pochodzi dopłata do oprocentowania kredytu – wysokość kwoty, jaką należy później spłacić bankowi, jest więc znacznie niższa niż innych kredytów komercyjnych (przy tej samej kwocie kredytu).

• Kto może ubiegać się o kredyt studencki? O kredyt studencki mogą się ubiegać wszyscy studenci bez względu na typ
uczelni (publiczna, niepubliczna) i formę studiów (studia stacjonarne, niestacjonarne), pod warunkiem, że rozpoczną studia przed ukończeniem 25 roku życia.

• Kredyt studencki jest udzielany na okres studiów (w tym studiów doktoranckich) i jest wypłacany maksymalnie przez okres 6 lat (w przypadku studiów doktoranckich - przez maksymalnie 4 lata).

• Kredyt wypłacany jest przez 10 miesięcy w roku akademickim; miesięczna transza kredytu wynosi 400 lub 600 zł.

• Spłata kredytu rozpoczyna się dwa lata od daty ukończenia studiów (ale można rozpocząć wcześniej) i trwa co najmniej
dwa razy dłużej niż okres pobierania kredytu. Wysokość oprocentowania kredytu studenckiego spłacanego przez kredytobiorcę wynosi połowę stopy redyskontowej Narodowego Banku Polskiego. Na wniosek kredytobiorcy bank może zmniejszyć wysokość raty spłaty kredytu do 20% miesięcznego dochodu kredytobiorcy.

• Kredyt może być w 20% umorzony tym kredytobiorcom, którzy ukończyli studia w grupie 5% najlepszych absolwentów
uczelni. W szczególnych przypadkach kredyt może być umorzony częściowo lub w całości z uwagi na trudną sytuację życiową (jak np. choroba, wypadek) lub trwałą utratę zdolności do spłaty zobowiązań (niepełnosprawność).

• Banki, z którymi Bank Gospodarstwa Krajowego podpisał umowę określającą zasady korzystania ze środków Funduszu
Pożyczek i Kredytów Studenckich, to: Bank Gospodarki Żywnościowej S.A., Bank PEKAO S.A., Bank Polskiej Spółdzielczości S.A, Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A., PKO Bank Polski S.A.

• Wnioski o kredyt składa się w jednym z banków kredytujących. W poprzednich latach wniosek o kredyt można było składać do 15 listopada i można przyjąć, że w roku 2010 będzie podobnie.

• Pierwszeństwo w otrzymaniu kredytów mają studenci, słuchacze i doktoranci, znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej. Corocznie minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego ustala maksymalną wysokość dochodu na osobę w rodzinie studenta uprawniającego do ubiegania się o kredyt studencki.

Pełną informację o warunkach uzyskania i spłaty kredytów powinieneś uzyskać w swojej uczelni lub jednostce organizacyjnej prowadzącej studia po rozpoczęciu nowego roku akademickiego, a bardziej szczegółowe informacje w wybranym banku. O kredyt studencki warto zapytać w siedzibie samorządu uczelni.


Biblioteki – nie tylko wypożyczają książki!

Studiowanie to również wiele godzin samodzielnej pracy z książkami i czasopismami specjalistycznymi. W Krakowie znajduje się kilkaset miejsc, w których możesz wypożyczyć książki, skorzystać z księgozbioru i czasopism na miejscu, pouczyć się w ciszy, użyć komputera z dostępem do Internetu. To biblioteki oraz czytelnie uczelniane, miejskie, wojewódzkie i oczywiście Biblioteka Jagiellońska posiadająca status biblioteki narodowej. Jeśli potrzebujesz specjalistycznych książek i czasopism naukowych, a posiadasz legitymację studencką, będziesz korzystać raczej z bibliotek uczelnianych, Biblioteki Jagiellońskiej, Biblioteki Wojewódzkiej lub Biblioteki Pedagogicznej (adresy znajdziesz poniżej). Co warto jeszcze wiedzieć?

• Coraz więcej bibliotek posiada katalogi elektroniczne, w tym w Internecie – wówczas osoby zapisane do biblioteki mogą zamawiać je elektronicznie, a następnie odbierać w wypożyczalni lub czytelni.

• Różne są zasady korzystania z bibliotek, bo na przykład w jednych wystarczy zameldowanie w Krakowie, w innych konieczna
jest legitymacja studencka i indeks. Wszystkie praktyczne informacje o warunkach korzystania z bibliotek i godzinach otwarcia znajdziesz na stronach internetowych instytucji.

• Poza wypożyczaniem książek i czasopism wiele bibliotek organizuje spotkania z autorami, prelekcje, wystawy i inne wydarzenia kulturalne – warto korzystać z tych okazji!

• Wszystkie biblioteki z czytelniami mają tę zaletę, że można je wykorzystać jako miejsca do nauki. Jeśli w domu nie masz najlepszych warunków do uczenia się, to czytelnia rozwiązuje Twój problem!

W Krakowie oprócz wypożyczalni i czytelni uczelnianych można korzystać z następujących bibliotek:

• Biblioteka Jagiellońska
Al. Mickiewicza 22
tel. (12) 633 09 03
www.bj.uj.edu.pl

Biblioteka Jagiellońska jest biblioteką narodową - kompletuje i archiwizuje wszystkie druki polskie wydane w kraju i za granicą. Wraz z Biblioteką Medyczną CM, bibliotekami wydziałowymi i instytutowymi, Biblioteka Jagiellońska tworzy system biblioteczno-informacyjny Uniwersytetu Jagiellońskiego. W gmachu przy Alei Mickiewicza znajdują się ogólne i wyspecjalizowane wypożyczalnie (w tym Wypożyczalnia Międzybiblioteczna) oraz czytelnie (m.in. Czytelnia Dokumentów
Audiowizualnych, Czytelnia Europeistyczna, Czytelnia Dokumentów Audiowizualnych).

• Biblioteka Sztuki Małopolskiego Instytutu Kultury
ul. Karmelicka 27
tel. (12) 422 18 84 w. 26 www.mik.krakow.pl

Biblioteka Sztuki to wypożyczalnia i czytelnia, w których można korzystać z bogatego księgozbioru – książek specjalistycznych poświęconych sztuce, Krakowowi i innym miastom (w tym albumów) oraz literatury pięknej.

• Biblioteka Ośrodka Kultury im. C. K. Norwida
Os. Górali 5
tel./fax (12) 644 27 65 www.okn.edu.pl/biblio.htm

W Bibliotece znajduje się m.in. Wypożyczalnia Beletrystyczna i Dziecięca, Wypożyczalnia Naukowa i Punkt Informacji Europejskiej, Czytelnia, informacja naukowa. Warto wiedzieć, że instytucja ta jest częścią prężnie działającego Ośrodka Kultury, o którego programie przeczytasz na stronie: www.okn.edu.pl

• Krowoderska Biblioteka Publiczna
ul. Wrocławska 50 (Dyrekcja Biblioteki)
tel.: (12) 634 37 89 www.kbp.krakow.pl

Biblioteka Główna znajduje się przy ul. Królewskiej 59,
a filie: przy ul. Filareckiej 25, ul. Komorowskiego 11, Al. Słowackiego 46, Al. Makowskiego 8, ul. Mazowieckiej 53, ul. Balickiej 297, ul. Na Błonie 13 d, ul. Ojcowskiej 27, ul. Piastowskiej 47, ul. Siemaszki 52, ul. Weissa 8, ul. Kr. Jadwigi 37 b, ul. Łokietka 267, ul. Opolskiej 37.

• Nowohucka Biblioteka Publiczna
Os. Stalowe 12
tel.: wypożyczalnia (12) 644 23 52; czytelnia (12) 643 41 80
www.biblioteka.krakow.pl

Nowohucka Biblioteka Publiczna posiada filie w następujących
miejscach:
Os. Młodości 8, Os. Teatralne 25, Os. Kościuszkowskie 5, Os. Zgody 7, Os. Na Stoku 1, Os. Kalinowe 4, Os. Boh. Września 26, Os. Tysiąclecia 42, Os. Dywizjonu 303/1.

• Podgórska Biblioteka Publiczna
ul. Powroźnicza 2,
tel.: (12) 267 28 25, (12) 267 36 94,
www.biblioteka.podgorska.krakow.pl

Podgórska Biblioteka Publiczna to ponad 20 filii, które znajdują się w następujących miejscach: ul. Aleksandry 11, ul. Jasińskiego 32, ul. Komandosów 1, ul. W. Sławka 10, ul. Chałubińskiego 47, ul. Praska 52, ul. Niewodniczańskiego 123, ul. Dziewiarzy 7, ul. Wysłouchów 33/1, ul. Żywiecka 32, ul. Św. Kingi 8, ul. Węgierska 4/2, ul. Powroźnicza 2, ul. Spółdzielców 3, ul. Limanowskiego 60/62, ul. Teligi 24, ul. Łużycka 55, ul. Sztaudyngera 5, ul. Czarnogórska 10, ul. Borsucza 12, ul. Zachodnia 7/3a, ul. Gołaśka 13/1.

Czytelnia Główna PBP (z wypożyczalnią popularnonaukową i czytelnią) znajduje się przy ul. Teligi 24. Czytelnia Informacyjno-Bibliograficzna PBP mieści się przy ul. Powroźniczej 2.

• Śródmiejska Biblioteka Publiczna
Biblioteka Główna mieści się przy ul. Masarskiej 14.
tel.: (12) 431 00 68 www.sbpkrakow.pl

ŚBP jest biblioteką z przewagą księgozbioru popularnonaukowego i czytelnią. Posiada oddziały znajdujące się przy ul. Bobrowskiego 11, ul. Dietla 70, ul. Dietla 80/82, ul. Dobrego Pasterza 6, Al. 29 Listopada 59, ul. Studenckiej 19, ul. Lublańskiej 18, ul. Łąkowej 27, ul. Dzielskiego 2, ul. Lubomirskiego 7A, ul. Semperitowców 13, ul. Narzymskiego 9,
Al. Pokoju 33, ul. Brodowicza 1, ul. Ugorek 14, ul. Dobrego Pasterza 100, ul. Łobzowskiej 57.

• Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. H. Kołłataja
Al. Marszalka F. Focha 39
tel/fax: (12) 421 10 98 www.pbw.edu.pl
Wypożyczalnia, czytelnia, Internetowe Centrum Informacji
Multimedialnej oraz Wydział Audiowizualny.

• Wojewódzka Biblioteka Publiczna
ul. Rajska 1
tel. (12) 375 22 00
www.wbp.krakow.pl

Wypożyczalnia (w tym Wypożyczalnia Książki Mówionej i Brajlowskiej, Wypożyczalnia międzybiblioteczna, wypożyczalnia
filmów), czytelnia (również Czytelnia Zbiorów Regionalnych, Czytelnia Komputerowa).

Studia za granicą


A może studia na zagranicznej uczelni? To jest możliwe - co roku na uczelnie europejskie wyjeżdżają tysiące osób z Polski. Dlaczego warto studiować za granicą?

- Dyplom uczelni zagranicznej będzie miał dużą wartość dla Twojego pracodawcy, bo fakt spędzenia choćby kilku miesięcy w innej kulturze i w zupełnie nowym środowisku świadczy o tym, że podejmujesz wyzwania i potrafisz im sprostać.

- Uczelnie w Europie Zachodniej mają bardzo wysoki poziom infrastruktury (zaplecza technicznego, bibliotek, wyposażenia pracowni), co daje ogromne możliwości własnego rozwoju.

- Nauczysz się dobrze języka obcego – bo czy masz w Polsce szansę na kilkanaście godzin języka obcego dziennie?

Oto dwa główne sposoby na studiowanie za granicą:

Studia w ramach programu stypendialnego

Najpopularniejszym programem, który umożliwia studiowanie na uczelni zagranicznej przez semestr lub rok, jest Erasmus. W ramach tego programu można również wyjechać na praktykę studencką do zagranicznej instytucji (np. firmy, placówki naukowo-badawczej, organizacji non-profit i innych instytucji takich jak muzea, biblioteki, szpitale).

• Aby skorzystać z tego programu musisz być już studentem – na studia wyjeżdża się najczęściej na trzecim lub czwartym roku, ale oczywiście o stypendium trzeba się zacząć starać znacznie wcześniej, bo wśród kryteriów branych pod uwagę przy podziale miejsc jest między innymi średnia ocen i znajomość języka kraju przyjmującego studenta (oraz języka  angielskiego).

• Dzięki temu, że uczelnie biorące udział w programie stosują tzw. ECTS (European Credit Transfer System, czyli Europejski System Transferu Punktów), kursy zaliczone w kraju, gdzie przebywa się na stypendium, są przepisywane i zaliczane na uczelni macierzystej – krótko mówiąc, ustalono na przykład ile punktów otrzymuje się za kurs z egzaminem, a ile za kurs bez egzaminu. Dzięki temu wracając ze stypendium normalnie zaliczasz semestr lub rok na własnej uczelni.

• Ogólne zasady finansowania są następujące – program ma umożliwić i ułatwić studentom naukę i pobyt w innym kraju, ale nie sponsorować tego w całości (bo we własnym kraju życie też kosztuje). Stypendium wynosi więc 120-250 Euro miesięcznie. Nie należy się zniechęcać tą „drobną” przeszkodą! Możliwe jest przecież zarobienie potrzebnych pieniędzy na miejscu. Erasmusowcy zarabiają nie tylko opiekując się dziećmi czy roznosząc ulotki, ale i robiąc staże w renomowanych firmach. O to wszystko trzeba się jednak postarać samemu.

• Za organizację naboru kandydatów na wyjazdy i udzielanie informacji nt. praktycznej strony wyjazdów odpowiada uczelnia, na której studiujesz.

Wszystkie informacje o możliwości studiowania w ramach programów stypendialnych uzyskasz:

- na własnej uczelni, np. w biurze odpowiedzialnym za współpracę
z zagranicą.
- na stronie Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji: www.frse.org.pl
- na stronie programu Erasmus: www.erasmus.org.pl

Pełne studia na uczelniach w krajach Unii Europejskiej

Studiowanie w USA czy Japonii jest oczywiście możliwe, ale ze względów praktycznych najłatwiej zacząć w jednym z krajów
należących do Unii Europejskiej - ponieważ jako obywatel(ka) państwa członkowskiego masz takie same prawa jak obywatele kraju, w którym mieści się uczelnia.

Jakie są warunki przyjęcia na uczelnię?

- Posiadanie świadectwa ukończenia „szkoły średniej drugiego stopnia” (czyli świadectwa maturalnego), które musi zostać
przetłumaczone na język kraju, w którym chcesz studiować.

- W zależności od kraju i uczelni – pozytywne zaliczenie dodatkowych etapów rekrutacji, np. egzaminu, rozmowy kwalifikacyjnej, udokumentowania dotychczasowej aktywności naukowej, sportowej czy społecznej (udział w olimpiadach, konkursach, wolontariat). Jeśli posiadasz świadectwo matury międzynarodowej, to w zależności od uzyskanych
punktów możesz starać się o przyjęcie na wiele prestiżowych uczelni bez konieczności zdawania egzaminu.

- Znajomość języka kraju, w którym znajduje się uczelnia i w którym będą prowadzone zajęcia – często wymaga się przedstawienia odpowiednich certyfikatów, zazwyczaj z języka angielskiego – FCE, Proficiency, Advanced, TOEFL, z francuskiego – DELF A6, z niemieckiego

– Prüfung zum Nachweis der Deutschen Sprache. Informacje o akceptowanych certyfikatach uzyskasz bezpośrednio w danej uczelni. Jeśli wszystko to poszło gładko, trzeba jeszcze zalegalizować pobyt w danym kraju – potrzebne jest do tego zaświadczenie o tym, że zostało się przyjętym przez daną uczelnię, aktualne ubezpieczenie oraz dowód,
że posiadamy wystarczającą ilość środków do życia (to zwykle kilkaset Euro na każdy miesiąc). Takim dowodem może być wyciąg z konta, ale i w przypadku tego wymogu o wszystko zapytaj na miejscu (np. na uczelni, w polskim konsulacie).

Na uczelniach państw należących do UE obywatele wszystkich państw członkowskich mają identyczne prawa, czyli:

- Jeśli w danym kraju UE państwo pokrywa koszta studiowania tamtejszego obywatela, to będzie płacić również za studenta będącego obywatelem innego z krajów UE. I odwrotnie: jeśli studia w danym kraju są płatne, to i Ciebie będzie obowiązywała ta sama zasada. Całkowicie bezpłatne studia są przypadkiem dość rzadkim; niekiedy wystarcza opłacenie tzw. wpisowego (np. we Francji), a najczęściej pokrycie wszystkich kosztów studiowania, co w zależności od uczelni wynosi od kilkuset do kilku tysięcy Euro.

- Miałbyś „prawa socjalne” identyczne z tymi, które mają studenci będący obywatelami kraju, w którym mieści się uczelnia

– mógłbyś otrzymywać stypendium naukowe i starać się o miejsce w akademiku, miałbyś legitymację uprawniającą do zniżek na transport czy posiłki w stołówce.

Uznanie dyplomu wyższej uczelni

Podczas starań o przyjęcie na zagraniczną uczelnię potrzebne będzie potwierdzenie ważności (legalizacja) świadectwa ukończenia danej szkoły lub uczelni polskiej, określane fachowo „uznaniem do celów akademickich”. Najpierw musisz sprawdzić, jakie są przepisy regulujące uznawanie wykształcenia w kraju, w którym chcesz posługiwać się dokumentami
wydanymi w Polsce (każdy kraj posiada własne przepisy). Jeśli korzystasz z wymiany międzyuczelnianej, podstawowe informacje uzyskasz na własnej uczelni, w jednostce zajmującej się stypendiami zagranicznymi. Zawsze możesz skontaktować się z Biurem Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej (BUWiWM) – pełni ono rolę krajowego ośrodka informacji odnośnie dyrektyw ogólnego systemu uznawania kwalifikacji zawodowych uzyskanych w UE. Kontakt z BUWiWM będzie konieczny również wtedy, gdy dokumenty o wykształceniu uzyskane w Polsce będziesz chciał(a) wykorzystać do zatrudnienia się za granicą (wówczas uznanie dokumentów określane jest uznaniem do celów zawodowych).

Kontakt z Biurem Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej
ul. Ogrodowa 28/30, 00-896 Warszawa
sekretariat: tel. (22) 826 74 34; fax: (22) 826 28 23
www.buwiwm.edu.pl (tam znajdziesz informacje o zasadach
uznawania dokumentów oraz o czynnościach, które musisz
wykonać).