26 lutego w krakowskim magistracie odbył się "Bal Ciekawskich", w którym uczestniczyło około 150 młodych ludzi z krakowskich gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych. Oto kilka ciekawostek o człowieku i jego życiu, które przygotowali "Ciekawscy".
NOWORODKI
Noworodki mrugają powiekami 1-4 razy na minutę. Zmienia się to po ukończeniu przez nie drugiego miesiąca życia.
(Przygotowała: Karina Czajda)
CZŁOWIEK I WODA
Przeciętny Polak zużywa ok. 250 litrów wody dziennie, z czego 2 litry wypija. Mieszkaniec Kenii może sobie pozwolić na zużycie jedynie 4 litrów wody dziennie.
(Przygotowała: Joanna Gąsiorek)
JAK POKAZAĆ DROGĘ, ŻEBY NIE URAZIĆ?
Do pokazywania ludzi lub drogi, Malezyjczycy używają kciuka. Wskazanie palcem wskazującym ze zwiniętą dłonią, uważa się za zniewagę.
(Przygotowała: Magda Kaczmarczyk,Paulina Dźwig)
KIEDY ZYSKUJEMY I TRACIMY CENTYMETRY ...
Rano jesteśmy o 1-2cm wyżsi niż wieczorem. Dzieje się tak dlatego, że tkanka chrzęstna tworząca dyski międzykręgowe jest elastyczna. W ciągu dnia są one ściskane pod wpływem ciężaru ciała, co powoduje skrócenie kręosłupa.
(Przygotowała: Magdalena Kołodziej)
WYJĄTKOWE KOBIETY
Maria Skołodowska-Curie jako pierwsza kobieta na świecie zdawała egzamin na prawo jazdy na samochody ciężarowe. Marta Rudzka, absolwentka Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, jest autorką projektu najwyższego budynku świata. Trump World Tower będzie mieć 90 pięter wysokości i powstanie na Manhattanie w Nowym Yorku.
Przygotowała: Aga Karolczyk
WARTO SIĘ UŚMIECHAĆ, PONIEWAŻ...
...gdy się uśmiechamy, jednocześnie pracuje 17 mięśni.
(Przygotował: Jacek Polak)
SERCE
Mięśnie w sercu człowieka są tak silne, że mogą wystrzelić krew na wysokość 10 m.
(Przygotowała: Małgorzata Rynczak)
PRAWDZIWY GENIUSZ
Powinien razem z rówieśnikami być w szkole podstawowej. Jednak Moshe Kai Cavalin... właśnie ukończył college. Z najlepszą możliwą oceną.
East Los Angeles Community College nie miał dotychczas takiego studenta. Niesamowity talent chłopca ujawnił się w pełni, gdy Cavalin miał 8 lat i poszedł na kurs algebry. Pod koniec semestru uczył swoich 19-letnich kolegów z zajęć. Jego rodzice nie chcą, aby nazywano go geniuszem. Ich zdaniem Cavalin jest zwykłym dzieckiem, które uczyć się lubi tak bardzo jak oglądać piłkę nożną, czy oglądać filmy z Jackie Chanem.
Cavalin w wieku 6 lat poszedł do podstawówki, jednak szybko okazało się, że wie więcej od nauczyciela i nudzi się na zajęciach. Po dwóch latach nauki w domu chłopiec trafił do college'u. Dziś chłopak ma 11 lat i świeży dyplom z astrofizyki. Jakby tego było mało - nasz bohater gra na pianinie i trenuje sztuki walki. Pisze też książkę z poradami dla głodnych wiedzy młodych ludzi.
- Chcę zostać aktorem i wziąć udział w olimpiadzie w 2016 roku w sztukach walki - Cavalin tak opowiada o swoich marzeniach.
(Przygotowała: Ewelina Czaplak)
NIEBEZPIECZNE OPALANIE
Czy wiesz, że pierwsze uszkodzenia skóry promieniami UVA i UVB (rumień), w naszej szerokości geograficznej, w lecie pojawiają się przeciętnie po 10 do 30 min. Chronią nas przed nimi kremy z tzw. SPF, czyli sun protectiv factor = stopień ochrony przeciwsłonecznej.
Preparaty z SPF są oznakowane cyframi, w zależności od długości czasu jaką możemy bezpiecznie spędzić na słońcu. Dla osób o jasnej karnacji wynosić będzie on liczbę dodana przy faktorze razy 15 lub 20 minut. Czyli np. dla kremu z faktorem 8 x 20=160 minut. Na rynku spotyka się produkty nawet ze wskaźnikami do 60 SPF. Substancje najnowszej generacji chroniące przed słońcem najczęściej zawierają mieszaninę kilku filtrów chemicznych oraz filtr fizyczny. Takie połączenie ma za zadanie poszerzenie zakresu działania ochronnego poszczególnych preparatów.
Ważne jest, że nasze wyliczenia nie biorą pod uwagę pocenia się, tarcia ręcznikiem czy piaskiem, które redukują wartość ochronną preparatu. Z tego względu, ażeby utrzymać właściwa ochronę przed promieniem UV, konieczne jest kilkukrotne aplikowanie preparatu na skórę w czasie przebywanie na słońcu.
(Przygotowała: Adrianna Bielicz)
POMARSZCZONE DŁONIE
Czy wiesz dlaczego dłonie marszczą się pod wpływem wody? Podczas długiej kąpieli skóra dłoni i nóg zaczyna lekko puchnąć i marszczyć się. Jak to się dzieje i dlaczego akurat na dłoniach i stopach?
Inaczej niż w innych partiach ciała, na wewnętrznej części dłoni i podeszwie stóp znajduje się gruba warstwa zrogowaciałego naskórka. W odróżnieniu do innych komórek ciała, zrogowaciały naskórek ma wyższe stężenie soli, a to właściwie ona odgrywa decydującą rolę w marszczeniu się skóry.
Naskórek nasiąka wodą i w ten sposób poszczególne komórki puchną (rozszerzają się). Potrzebują więcej miejsca, a więc skóra się naciąga i fałduje. Przyczyną pofałdowania jest więc wyrównanie stężenia uboga w sól wodą z kranu i słona woda w komórkach naszego zrogowaciałego naskórka. To zjawisko zwane jest osmozą. Żeby dłonie nie puchły podczas dłuższej kąpieli, trzeba było dodać do wody sporo soli (pytanie tylko kto by to wytrzymał ?).
Jako ciekawostkę dodam, że w Morzu Martwym można kąpać się całymi godzinami a skóra nadal będzie gładka.
(Przygotowały: Agnieszka Hyckiewicz i Katarzyna Wikosz)
NIE PRZEZ PRÓG !!!
Zgodnie z przesądem witanie się przez próg przynosi pecha. Dlaczego?
W dawnych Chinach, Indiach a także u pradawnych Słowian wierzono, że próg oddziela bezpieczne wnętrze domu od złego świata zewnętrznego. Zatem uścisk dłoni między osobami znajdującymi się po obu stronach, czy stanie gościa w progu niosło ze sobą ryzyko przyniesienia do domu złych mocy z zewnątrz.
Skąd miały się wziąć te złe moce?
W wyżej wymienionych kulturach istniał zwyczaj chowania zmarłych dzieci i poronionych płodów pod progiem domu. Wierzono, że duchy tych niewinnych istot będą strzegły domostwa. Witanie się nad miejscem ich pochówku byłoby wysoko lekceważące o mogło stanowić powód do obrazy duchów, a obrażony duch to złośliwy duch. Reliktem tych wierzeń jest dziś zwyczaj przenoszenia Panny Młodej przez próg.
(Przygotował: Dawid Jarzyna)
CZY KAWA I HERBATA UZALEŻNIAJĄ?
Kawa i herbata maja charakterystyczny smak , który wiele osób uważa za przyjemny. Ale nie tylko z tego powodu wiele osób wypija w ciągu dnia kilka a nawet kilkanaście filiżanek tych napojów.
Nałogowi wielbiciele kawy i herbaty potrzebują wzmożonego pobudzenia i jasności umysłu, którego doznają wraz z każdym łykiem jednego z tych naparów. Stymulujące właściwości tych napojów mogą stać się przyczyną uzależnienia. Zarówno w kawie jak i herbacie znajduje się kofeina, substancja stymulująca układ nerwowy. Występuje ona również w ziarnie kakaowym, z którego wytwarza się czekoladę oraz Orzeszki kola , używanych do produkcji napojów typu coca-cola.
Kofeinę dodaje sie do wielu innych napojów oraz do lekarstw. Po dostaniu się do krwiobiegu kofeina rozchodzi się po całym organizmie , wywołując różne efekty . Sprawia ona że serce pompuje więcej krwi , lecz jednocześnie zwęża naczynia a krwionośne w mózgu , w związku z czym ukrwienie jego jest słabsze. Być może nadrabia stymulując jednocześnie korę mózgową , zewnętrzną część mózgu, dając nam w ten sposób wrażenie przebudzenia.
Nadmiar kofeiny mogą powodować rozdrażnienie, nerwowość, niepokój , nieregularność tętna , bóle głowy, bezsenność i wiele innych nieprzyjemnych objawów . Nie ma jednak przekonujących dowodów na związek kofeiny z różnymi typami nowotworów. Mimo to nie należy przesadzać z piciem herbaty czy kawy.
(Przygotowała: Karolina Nowak)
ŚMIERTELNA NUDA
Znudzenie może być bardzo szkodliwe dla zdrowia. Naukowcy brytyjscy odkryli, że osoby, które często się nudzą, umierają znacznie młodziej, niż osoby, które potrafią zorganizować sobie czas.
(Przygotowała: Karolina Zawadzka)
CYTRYNA WIELKOŚCI LUDZKIEJ GŁOWY
Cytrynę wielkości ludzkiej głowy i wadze prawie 2kg wyhodował na swym polu w miejscowości Bejt Sachun, niedaleko Betlejem, palestyńczyk Isa Riszmarii.
(Przygotowała: Justyna Nazaruk)
KILKA NIUANSÓW ...
Obwód dłoni zwiniętej w pięść równa się zawsze długości stopy. W Los Angeles jest trzy razy więcej samochodów niż ludzi. Krew człowieka wykonuje pełny obieg w układzie krążenia w ciągu ok. minuty.
(Przygotował: Maciej Wcisło)
KTO WYMYŚLIŁ SZPILKI?
Wysokie obcasy współcześnie kojarzone są wyłącznie z kobietami, ale nie zawsze były atrybutem typowo kobiecym. Pierwsze buty na obcasie nosili mężczyźni. Do mody damskiej obcas zawitał dopiero w 1533 roku, kiedy to Włoszka - Katarzyna Medycejska brała ślub z księciem Orleanu. W latach 20. XX wieku w Europie włoscy szewcy jako pierwsi zaczęli "odchudzać" obcas idąc w kierunku szpilki. Pierwsze kroki w kierunku popularyzacji szpilek powziął Christian Dior.
(Przygotowała: Kamila Skupień)
WIEŻA EIFFLA
Najczęściej odwiedzanym obiektem turystycznym na Ziemi jest wieża Eiffla. W ciągu 113 lat jej istnienia weszło na nią ponad 200 milionów ludzi. Budowa trwała dwa lata, dwa miesiące i dwa dni.
(Przygotowała: Kamila Skupień)
MIEJSCOWOŚĆ
Najdłuższa nazwa geograficzna to nazwa pewnej miejscowości nad zatoką Southern Hawke w Nowej Zelandii. Liczy ona 85 liter i brzmi: TAUMATAWHAKATANCIHANCAKOAUAUOTAMATEATURIPUKAKAPIKIMAUNCAHORONUKUPOKAIWHENUAKITANATAHU
Oznacza to: „Miejsce, w którym Tamatea, mężczyzna z wielkimi kolanami, pełzał po górach,wdrapywał się na nie i je połykał, a znany był jako zjadacz ziemi i grał na flecie tym, których miłował."
(Przygotowała: Kamila Skupień)
MA 69 LAT I JEST DJ-ką!
Nie występuje jednak w domu spokojnej starości, lecz w... najbardziej prestiżowych paryskich klubach. Mowa o DJ Ruth Flowers.
DJ Ruth Flowers jest Brytyjką, lecz największe sukcesy odnosi we Francji i obecnie występuje w najbardziej prestiżowych klubach Paryża. Grała też na imprezie towarzyszącej filmowemu festiwalowi w Cannes.
Na początku nie chcieli jej wpuścić do klubu. Po raz pierwszy atmosferę dyskoteki Ruth Flowers poczuła kilka lat temu: trafiła do klubu, bo wnuczek zaprosił ją na urodziny. Nie było jednak łatwo, bo ochroniarze - być może właśnie ze względu na wiek - nie chcieli jej wpuścić do środka. Kiedy już udało się jej wejść do środka, pokochała klubowe klimaty. Za namową znajomych i rodziny postanowiła rozpocząć karierę DJ-ki. Udało się. Teraz gra nie tylko w klubach, ale rozpoczyna też nagrywanie swojej własnej płyty.
(Przygotował: Marek Czechowski)
ŻYŁA 118 DNI BEZ SERCA
14-letnia D'Zhana Simmons z Południowej Karoliny w USA przez cztery miesiące żyła bez serca. Przy życiu utrzymywały ja zrobione na zamówienie dwie tymczasowe pompy, które sztucznie toczyły jej krew.
Drugim rekordzista w tej w tej dyscyplinie był pewien Niemiec, który bez serca przeżył aż dziewięć miesięcy!
Jednak D'Zhana Simmons była pierwszym dzieckiem, które zdecydowało się na taka metodę leczenia i w ten sposób przeżyło tak długo.Stała się ona przez to fenomenem w świecie medycyny.
(Przygotowali: Alicja Milowska i MichałGostyński)
SOKRATES
Uważany za najmądrzejszego człowieka swoich czasów Sokrates mawiał o sobie "Wiem, że nic nie wiem". Był pełen pokory wobec ogromu wiedzy jaka może posiąść ludzki umysł.
ALEKSANDER WIELKI
Aleksander Wielki choć niewysoki i o drobnej budowie ciała, był bardzo wysportowany. Odmówił jednak udziału w igrzyskach olimpijskich, twierdząc, ze mógłby startować tylko wtedy, gdyby do zawodów stanęli sami królowie.
(Przygotowała: Anna Koralewska)
POŁKNĄŁ 18 MIECZY
Chayne Hultgren, znany też jako Kosmiczny Kowboj, pobił swój własny rekord Guinnessa z 2008 roku - informuje serwis BBC.
W czasie pokazu na jednej z ulic Sydney połknął 18 mieczy. Każdy o długości 72 centymetrów. - Zrobiłem to! To jest fajne uczucie, bardzo wam dziękuję, to jest naprawdę fajne uczucie - mówił w euforii po pobiciu rekordu.
Rekordzista twierdzi, że jego straszny wyczyn nie był niebezpieczny. Ale przygotowania do bicia rekordu zajęły bardzo dużo czasu.
Hultgren zaczął ćwiczyć połykanie różnych przedmiotów w wieku 16 lat. Jak opowiada, stosuje wiele metod rozciągania gardła i udoskonalania swojej sztuki: To nie jest tak, że z marszu chwytam 18 ostrzy i wsuwam je sobie do gardła. - Musisz dużo ćwiczyć i [odpowiednio] przygotować się do zadania.
(Przygotowała: Joanna Tereszkiewicz)
ZATRZYMUJĄCE SIĘ SERCE
Motocykliście Stevenowi Nixonowi serce stawało 28 razy. Doznał on wypadku w Anglii i lekarze próbowali ratować mu życie. Dopiero operacja serca uratowała anglikowi życie i utrzymała akcje serca.
(Przygotowała: Magda Chyłka)
REKORD W UKŁADANIU KOSTKI RUBIKA
20-letni student z Kalifornii ustanowił rekord świata w układaniu kostki rubika- 11,13 sekund.(Przygotowała: Magdalena Łosieniecka)
SKĄD WZIĘLI SIĘ AMERYKANIE?
Ponad tysiąc lat temu Wikingowie mogli przywieźli do Europy rdzennych Amerykanów. Sugerują to badania genetyczne przeprowadzone przez naukowców hiszpańskich i islandzkich.
Najnowsze badania oparte były na analizie DNA około 80 ludzi z obszaru całej Islandii. Okazało się, ze posiadają oni geny, które występują zwykle u Indian lub wschodnich Azjatów. Jak podkreślają naukowcy, wykluczono by ich źródłem była domieszka pochodząca od niedawno osiadłych na Islandii Azjatów. Geny należą do mitochondrialnego DNA, dziedziczonego w linii żeńskiej, a zatem ich źródłem musiała być kobieta.
Wyniki badań potwierdzają teorie oparta na średniowiecznych źródłach islandzkich, ze Wikingowie dotarli do Ameryki kilka stuleci przed Kolumbem. Mogli osiedlić się m.in. w Nowej Funlandii lub na Ziemi Baffina. Amerykę nazwali Vinlandia, co najprawdopodobniej oznacza "kraina lak".
Inna etymologie nazwy Vinlandia podaje średniowieczny historyk Adam z Bremy. Jego zdaniem, oznacza ona "krainę wina". Nazwa ta miała przyciągnąć osadników z Islandii.
(Przygotowała: Małgorzata Jakubowska)
ŚMIERTELNY KWAŚNY SMOG
Czy wiesz, ze kwaśny smog w Londynie w grudniu 1952 roku był bezpośrednią przyczyna śmierci ponad 4 tys. osób w ciągu 4 dni. W tym czasie zabrakło trumien dla zmarłych. Spowodowało to podjecie efektywnych działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczeń londyńskiego powietrza.
(Przygotowała: Maria Tynor)
fot. K. Jasińska
e_laskowska