To, jak spędzasz czas wolny, zależy przede wszystkim od Twoich zainteresowań i talentów, choć pewnie powiesz, że ważnym hamulcem są finanse. Może uda nam się udowodnić, że w Krakowie z małym lub zerowym budżetem można ciekawie wykorzystać czas.
- Czas na kulturę i rozrywkę
Skorzystaj z tego, że mieszkasz w Krakowie i nie musisz – jak wielu gości przyjeżdżających z daleka – podróżować godzinami, aby wziąć udział w koncercie, spotkaniu czy spektaklu. Imprez kulturalnych i rozrywkowych jest bardzo wiele, a wciąż pojawiają się nowe. Wystarczy spojrzeć na kalendarium wydarzeń zaplanowanych na rok 2018, a zawartych na www.krakow.pl (po prawej stronie wybierz „Co? Gdzie? Kiedy”) oraz na www.infokrakow.pl.
Kina
Jeśli do tej pory bywałeś/bywałaś głównie w kinach typu multipleks, zachęcamy do odwiedzenia również mniejszych, studyjnych kin (jak Agrafka, Mikro, Kika, Paradox, Sfinks) oraz tych nieco większych i o długiej tradycji: ARS, Kino Kijów, Kino Pod Baranami. Już za 5 złotych można w nich obejrzeć filmy nagradzane na festiwalach polskich i zagranicznych, filmy z klasyki kinematografii, pokazy w ramach cyklów tematycznych itp. Warto śledzić też Festiwale Filmowe, których w Krakowie nie brakuje.
Teatr
W Krakowie istnieje kilkadziesiąt teatrów, scen i grup teatralnych prowadzonych przez instytucje publiczne, komercyjne i organizacje pozarządowe. Najbardziej znane to oczywiście te z dłuższymi tradycjami: Narodowy Stary Teatr, Teatr im. J. Słowackiego, Bagatela czy Teatr Ludowy, ale działają również takie, które są młodsze, ale cenione, jak np. Teatr Scena STU, Teatr KTO, Teatr Łaźnia Nowa. Bilety na spektakle kosztują średnio 30-50 złotych, ale zdarzają się też takie, na które bilety ulgowe kosztują 10 złotych. Listę wszystkich krakowskich teatrów i grup znajdziesz na stronie www.krakow.pl (kategoria „Teatry” w zakładce „Atrakcje Turystyczne” po prawej stronie). Na stronach internetowych danego teatru znajdziesz aktualności na temat repertuaru i cen.
Muzyka poważna
Nawet jeśli do tej pory muzyka poważna i sztuka operowa nie były Twoimi ulubionymi formami, zachęcamy do odwiedzenia – choćby dla spróbowania – Opery Krakowskiej, Filharmonii Krakowskiej, Capelli Cracoviensis (muzyka dawna). W Operze i w Filharmonii bilety można kupić już od 15 zł, a Capelli Cracoviensis posłuchasz już za 5 czy 10 zł). Więcej informacji: www.opera.krakow.pl, www.filharmonia.krakow.pl, www.capellacracoviensis.pl.
Muzea, galerie, wystawy
W Krakowie, oprócz tradycyjnych muzeów i galerii, znajdują się także nowoczesne, z unikatowymi kolekcjami, z możliwością interaktywnego zwiedzania. Od czego zacząć? Oto nasze propozycje:
- Muzeum Historyczne Miasta z kilkunastoma oddziałami, w tym Fabryką Schindlera i Podziemiami Rynku Głównego. Informacje o oddziałach, ich lokalizacji, wystawach i wydarzeniach, możliwości rezerwacji biletu znajdują się na www.mhk.pl.
- Muzeum Narodowe – to najstarsze muzeum narodowe w Polsce, którego gmach główny mieści się przy Al. 3 Maja 1, a pozostałe oddziały to m.in. Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach, Muzeum i Biblioteka Książąt Czartoryskich oraz Pawilon Czapskiego, więcej informacji na: www.mnk.pl.
- Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK – otwarte w 2011 roku, w budynku znajdującym się w sąsiedztwie Fabryki Schindlera, przy ul. Lipowej. Oferuje wystawy sztuki współczesnej, spotkania, projekty edukacyjne. Odwiedź stronę: www.mocak.pl.
- Muzeum Etnograficzne – pokazuje świat przeszły i dzisiejszych korzystając z nowoczesnych metod: interaktywnego zwiedzania, warsztatów, spotkań. Informacje: www.etnomuzeum.eu.
- Muzeum Armii Krajowej – zlokalizowane na terenie między Dworcem PKP i Cmentarzem Rakowickim, upowszechnia wiedzę o Armii Krajowej, Polskim Państwie Podziemnym i jego siłach zbrojnych. Informacje: www.muzeum-ak.pl.
- Cricoteka – nowa, otwarta w 2014 roku na Podgórzu siedziba Cricoteki to miejsce dedykowane przede wszystkim dorobkowi Tadeusza Kantora, ale organizowane wystawy, warsztaty i akcje artystyczne dotyczą ogólnie sztuki współczesnej – informacje: www.news.cricoteka.pl.
- Połączeniem spaceru i naukowej przygody będzie wizyta w Muzeum Inżynierii Miejskiej (ekspozycje we wnętrzach dawnych hal zajezdni tramwajowej) przy ul. św. Wawrzyńca 15, www.mimk.com.pl.
- Muzeum Lotnictwa Polskiego przy Al. Jana Pawła II 39, www.muzeumlotnictwa.pl. Ogrodzie Doświadczeń (www.ogroddoswiadczen.pl), przy Alei Pokoju 68.
A może chcesz zwiedzić muzeum w środku nocy, nie wychodząc z domu, z każdej strony oglądając eksponat na co dzień niedostępny zwiedzającym?
To jest możliwe dzięki serwisowi Wirtualne Muzea Małopolski, zawierającym takie atrakcje jak trójwymiarowe prezentacje muzealnych eksponatów w rozdzielczości HD, pliki audio i video, możliwość tworzenia i udostępniania własnych kolekcji oraz fabularna gra Obrońcy czasu. Wszystko to dostępne na ekranie komputera, tabletu lub smartfona. Dzięki portalowi każdy, bezpłatnie i z dowolnego miejsca na świecie, przez 24 godziny na dobę może wirtualnie poznawać zbiory małopolskich muzeów. Dzięki zastosowaniu audiodeskrypcji części eksponatów, dostęp do nich mają także osoby niewidome i niedowidzące.
W wirtualnym wymiarze możesz zobaczyć m.in. egipski sarkofag z mumią kapłanki bogini Izydy, włosy solne, naszywki z kombinezonu kosmicznego gen. Mirosława Hermaszewskiego czy buty narciarskie i trampki Karola Wojtyły. To tylko wybrane przykłady z długiej i imponującej listy obiektów, pochodzących z krakowskich i regionalnych muzeów. W projekcie wzięły udział między innymi muzea: Archeologiczne, Historii Fotografii, Inżynierii Miejskiej i Narodowe w Krakowie, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha oraz muzea lokalne, regionalne i okręgowe w Nowym Sączu i Tarnowie.
To wszystko i wiele więcej na: www.muzea.malopolska.pl.
Krakowskie festiwale
Liczba krakowskich festiwali może przyprawić o prawdziwy zawrót głowy: corocznie odbywa się ich ponad 100. Jedne mają charakter cykliczny, inne okazjonalny, są też festiwale jednodniowe i kilkudniowe. Wszystkie te przedsięwzięcia przyciągają do miasta spore grono osób nie tylko z Polski, ale i ze świata (jak Festiwal Kultury Żydowskiej czy Krakowski Festiwal Filmowy). Wykaz wszystkich festiwali w 2018 roku znajdziesz na stronie: www.karnet.krakow.pl → Kalendarium roczne. Warto zaglądać też na stronę Krakowskiego Biura Festiwalowego: www.biurofestiwalowe.pl.
Krakowskie Noce
Kraków tętni życiem w nocy – i to nie tylko za sprawą klubów i pubów. Co miesiąc, w okresie od maja do września, odbywają się Krakowskie Noce, podczas których otwierane są muzea, teatry, niedostępne zwykle klasztorne skarbce. Sztuka wychodzi nocą również w przestrzeń Rynku Głównego, placów, ogrodów i krużganków. Cykl rozpoczyna się w maju Nocą Muzeów, po niej następują zwykle: w czerwcu Noc Poezji, w lipcu Noc Jazzu, w sierpniu Noc Cracovia Sacra, a we wrześniu Noc Teatrów oraz organizowana przez instytucje naukowe Noc Naukowców. Wszystkie informacje (o programie, możliwościach otrzymania bezpłatnych wejściówek itd.) znajdują się na: www.krakowskienoce.pl, http://nocnaukowcow.malopolska.pl/.
- Wypoczynek w ruchu
Możliwości uprawiania sportu w Krakowie – bez względu na zasobność portfela – jest wiele. Jeśli szukasz miejsca do biegania, jazdy na rolkach lub rowerze, wybierz się na trasę wokół Błoń, Bulwary nad Wisłą, do któregoś z parków (polecamy zwłaszcza Park Lotników) lub do Lasku Wolskiego (trudniejsza trasa). Kto lubi pływać, może skorzystać z oferty Centrum Rozwoju ComComZone (dwie lokalizacje: w Nowej Hucie i w Prokocimiu), Ośrodka Sportu i Rekreacji Kolna, pływalni działających przy uczelniach (zwłaszcza AGH i Uniwersytetu Ekonomicznego) i kilku innych komercyjnych obiektów. W wielu miejscach, również wymienionym powyżej ComComZone, odbywają się zajęcia fitness, taneczne, nauka sztuk walki i wiele innych form.
Aktualne informacje o oferowanych w Krakowie dyscyplinach oraz o grafiku odbywających się zajęć znajdują na stronie www.krakow.pl w zakładce „Sport”. Jeśli studiujesz, o ofertę dodatkowych zajęć sportowych warto pytać również na uczelni.
Szczegółowe informacje na temat możliwości korzystania z oferty kulturalnej i sportowej w Krakowie znajdziesz na:
www.infokrakow.pl, www.krakow.pl, www.comcomzone.pl, www.ksos.pl
- Czas dla innych – wolontariat
Niezwykłym sposobem spędzania wolnego czasu jest wolontariat, czyli dobrowolne, nieodpłatne działanie na rzecz innych – ale trzeba dodać: poprzez organizację pożytku publicznego, inną organizację pozarządową lub instytucję publiczną. Organizacje pozarządowe, nazywane też NGO’s (od ang. Non-Governmental Organizations) mają zwykle formę stowarzyszeń lub fundacji. Niektóre z nich mają status organizacji pożytku publicznego, co oznacza, że spełniają określone w ustawie warunki: realizują zadania bardzo ważne dla wspólnego dobra wszystkich obywateli.
Wolontariatem nie jest więc nieodpłatne wykonywanie pracy w prywatnej firmie czy spółce, która prowadzi działalność gospodarczą (w nich można odbywać staż). Zakres wolontariatu jest praktycznie nieograniczony, bo dobrowolna pomoc potrzebna jest wszędzie i w bardzo różnej formie. Wolontariusze opiekują się osobami chorymi, rysują grafiki na szpitalnych sufitach, pomagają dzieciom w nauce, organizują koncerty, pracują w schroniskach dla zwierząt, administrują strony internetowe organizacji – słowem, wykonują wiele różnych działań.
Jak zacząć?
- Zastanów się, czy masz wolny czas (i ile go masz), co umiesz i lubisz robić. Czy chcesz pracować z ludźmi, zajmować się zwierzętami, a może wolisz pracę administracyjno-biurową? Na terenie całej Małopolski działa wiele organizacji, w których możesz się dużo nauczyć, realizować swoje pasje, pomóc sobie lub innym i znaleźć przyjaciół.
Informacji o organizacjach, w których możesz odbyć wolontariat, szukaj w bazach danych portali:
www.malopolskie.ngo.pl, www.wolontariat.org.pl, www.wolontariat.ngo.pl oraz www.wolontariat-malopolska.pl
- Kiedy znajdziesz już organizację, skontaktuj się z nią, a jej przedstawiciele zaproponują Ci możliwości współpracy i oczekiwania. Zastanów się, czy jesteś w stanie podołać tym zadaniom – jeśli nie, poszukaj dla siebie czegoś innego.
- Jeśli obie strony akceptują warunki, zawieracie umowę-porozumienie, która może mieć formę ustną albo pisemną (jeśli świadczenia wolontariusza wykonywane będą przez okres dłuższy niż 30 dni umowa będzie pisemna). Powinieneś/powinnaś wziąć udział w szkoleniu prezentującym problematykę wolontariatu – dokładniej poznasz swoje prawa i obowiązki, warunki działania. Teraz – do działania!
Jeśli z jakichkolwiek powodów nie możesz poświęcić swojego czasu na działania społeczne, skorzystaj z możliwości wsparcia organizacji pożytku publicznego [OPP] poprzez wskazanie w swoim rozliczeniu PIT, na którą z organizacji ma być przekazany jeden procent (1%) obliczonego podatku. Ty nie wydajesz dodatkowo żadnych pieniędzy, bo wsparcie dla OPP pochodzi z puli Twojego podatku. Nawet jeśli 1% Twojego podatku jest kwotą bardzo małą, liczoną w groszach, to suma wszystkich takich kwot od obywateli jest znaczącym wsparciem dla organizacji. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w rozdziale „Zarabiasz na siebie” oraz na stronach: www.ngo.pl (w bazach danych portalu znajdziesz też wykaz organizacji pożytku publicznego). Możesz również odwiedzić Biuro Pośrednictwa Wolontariatu w poniedziałki i środy, w godzinach 9:00-16:00 oraz czwartki między 13:00 a 19:00, na ulicy Krasickiego 18 (II piętro)
- Informacje o miejscach i wydarzeniach w Krakowie
Jeśli masz jakiekolwiek pytania dotyczące miejsc, w których warto być, wydarzeń, w których trzeba wziąć udział, idź do jednego z Punktów InfoKraków (wcześniej nazywanych Punktami Informacji Miejskiej) lub odwiedź stronę www.infokrakow.pl.
Punkty InfoKraków znajdują się:
w Pawilonie Wyspiańskiego przy Placu Wszystkich Świętych 2; w Sukiennicach na Rynku Głównym; przy ul. Powiśle 11; ul. Św. Jana 2; ul. Szpitalnej 25; ul. Józefa 7; ul. Konopnickiej 17 oraz w Międzynarodowym Porcie Lotniczym w Balicach.
Godziny otwarcia tych punktów oraz numery telefonów znajdziesz na www.infokrakow.pl.