Z jakimi przysmakami kojarzymy Kraków? Obwarzanek, kiełbasa krakowska czy podwawelska? W naszym mieście nie brakuje restauracji oferujących egzotyczne dania lub wysmakowanych kuchni.
Do niedawna mało popularne i niedoceniane, ostatnio coraz częściej odwiedzane są nie tylko przez zagranicznych turystów. Jakie światowe smaki znajdziemy w Krakowie?
Kuchnia gruzińska
Charakteryzuje się bogactwem przypraw, ogromną liczbą różnych gatunków mięs, ryb i warzyw, różnorodnością gatunków sera. Najsłynniejszym daniem jest chaczapuri, czyli cienkie ciasto nadziewane delikatnie solonym serem. Równie popularne są pierożki chinkali, które z kolei faszerowane są mięsem, najczęściej wieprzowo‑wołowym. Nieodłącznym elementem każdego posiłku w Gruzji jest wino. Gruzińskie wina mają bogate bukiety, ale nie są mocne.
Na całym świecie sławne są gruzińskie toasty, które trwają nawet godzinami. Są to całe przemowy i opowiadania, które ma prawo wygłosić jedynie mężczyzna - tamada. W Krakowie bez trudu można znaleźć lokale serwujące dania kuchni gruzińskiej. W okolicy Rynku Głównego działają obecnie cztery restauracje „Chaczapuri" (ulice: Floriańska, Grodzka, Sienna, św. Anny), w których można zasmakować najpopularniejszych gruzińskich przysmaków w dość przystępnej cenie.
Kuchnia francuska
Większości z nas kuchnia francuska kojarzy się ze ślimakami, żabimi udkami i winem. A tymczasem każdy region i każde miasto Francji ma swój własny niepowtarzalny smak. W Normandii, na północy kraju, bardzo popularne są ostrygi i sery, a Prowansja i Langwedocja znane są jako krainy oliwy. Ryby i owoce morza są domeną południa, z kolei z Akwitanii pochodzą najlepsze wina na świecie. Kuchnia francuska jest doskonała w każdym calu. Już przygotowując posiłek, tamtejsi kucharze pamiętają, że kompozycja potrawy na talerzu ma być prawdziwym dziełem sztuki skomponowanym pod względem smaku, kolorów i ułożenia. Francuzi produkty spożywcze kupują najczęściej na targach, u zaufanych handlarzy, ponieważ chcą mieć pewność, że składniki potraw będą zawsze świeże i najwyższej jakości. W Krakowie najwięcej francuskich restauracji znajduje się w okolicach Starego Miasta. Przykładowo „Cyrano de Bergerac" - ceny zaczynają się od ok. 20 zł.
Kuchnia rosyjska
Mało znana i niezbyt popularna w naszym mieście. Wyróżnia się bogactwem i różnorodnością dań. Ukształtowana jest przez religię prawosławną, która nakazuje liczne i bardzo ścisłe posty, podczas których nie wolno jeść nie tylko mięsa, ale również produktów pochodzenia zwierzęcego, jak np. jajek czy mleka. W ten sposób powstało mnóstwo przetworów z grzybów, kwaszone warzywa, bakłażany i kabaczki podawane na dziesiątki postnych sposobów. W rosyjskiej kuchni bardzo dużą rolę odgrywają zupy, różnego rodzaju barszcze, ostre soljanki i pochlopki (przypomina naszą kartoflankę). Wielką popularnością cieszą się również dobrze znane nam pierogi faszerowane różnymi produktami: mięsem, rybami, śledziami, jajkami, twarogiem, grzybami, kaszą, rzepą, cebulą, kapustą. Nadzienie może też być słodkie: z malinami, jagodami, kaliną, borówkami, klukwami (odmiana żurawiny), wiśniami, śliwkami, a nawet miodem.
W Krakowie jest tylko jedna restauracja oferująca smaki kuchni rosyjskiej - „Wiśniowy Sad", znajdująca się przy ulicy Grodzkiej. Ceny są bardzo korzystne, w granicach od 10-25 zł.
Kuchnia chińska
Chińczycy sztukę gotowania stawiają na równi ze sztuką teatralną, muzyką i filozofią. Apetyt ma pobudzać nie tylko smak, zapach i kolor potrawy, ale także rodzaj naczynia, w którym została podana. W kuchni chińskiej najważniejsza jest jakość podawanego jedzenia.
Spośród ośmiu chińskich kuchni regionalnych chyba najbardziej znaną w świecie jest kuchnia syczuańska. Współcześnie trudno ją sobie wyobrazić bez ostrej papryczki chili i aromatycznego pieprzu syczuańskiego, a przecież chili pojawiło się w Chinach dopiero w XVII wieku.
Wcześniej o smaku tej kuchni decydowały imbir, czosnek i cebula. Stopniowo do przypraw tych dołączyły anyż gwiaździsty, kolendra, ostra pasta z fasoli oraz kwaszone i marynowane warzywa - zhacai. Współcześnie podstawową przyprawą pozostaje jednak chili. Dlaczego? Być może jego ostry smak doskonale łączy się z uprawianym w tym regionie ryżem?
Kuchnia syczuańska szczyci się ponad pięcioma tysiącami dań. Tamtejsi kucharze są mistrzami w przetwarzaniu produktów żywnościowych - suszeniu, soleniu, marynowaniu - i przy pomocy tych technik stworzyli wiele wyrafinowanych dań. Do perfekcji opanowali też łączenie różnych smaków - słodkiego z ostrym, kwaśnym, słonym i gorzkim. Dodatek pieprzu syczuańskiego, który nie tylko nadaje potrawom egzotycznego, korzenno‑cytrusowego smaku, ale powoduje też przejściowe odrętwienie ust i języka, czyni tę mieszankę unikalną.
W kuchni syczuańskiej często stosuje się szybkie smażenie w mocno rozgrzanym woku. Charakterystyczne jest też lekkie wędzenie, nadające potrawom delikatny aromat dymu. W całych Chinach słynne są wędzone żeberka czy kaczka podwędzana w herbacianych liściach.
Klasycznym przykładem umiejętnego łączenia wielu smaków jest suan la tang - dobrze znana, także poza Chinami, zupa ostro‑kwaśna. Jej autorstwo przypisują sobie dwie prowincje, Syczuan i Hunan, choć podejrzewa się, że mogła powstać w Pekinie. Tradycyjnie przyrządzana jest z kurzą lub kaczą krwią, ale i bez niej smakuje dobrze, a kto wie, może nawet lepiej? Ostrości nadaje jej nie tyle chili, co czarny, świeżo zmielony pieprz.
Kilka wybranych restauracji chińskich w Krakowie: Restauracja „Horai", pl. Wolnica 9, „Bei Jing", pl. Sikorskiego 1, „Lotos", ul. Mickiewicza 21 a.
Kuchnia żydowska
Większość restauracji oferujących potrawy żydowskie w Krakowie znajduje się na Kazimierzu. Najważniejszą cechą kuchni żydowskiej, obecną we wszystkich jej odmianach, jest ścisłe przestrzeganie koszerności, tj. religijnego podziału pokarmów na koszerne - czyste (dozwolone) i trefne - nieczyste (zakazane). Główną zasadą jest wykluczenie mięsa niektórych zwierząt (m.in. świń), krwi, łączenia mięsa z mlekiem, niektórych ryb (tych, które nie mają łusek), skorupiaków i owadów. Wspólnymi cechami większości odmian kuchni żydowskich jest obfite stosowanie przypraw (gałka muszkatołowa, goździki, szafran, kminek), częste używanie cebuli i czosnku, stosowanie zamiast niedozwolonego (trefnego) smalcu - tłuszczu drobiowego. Kuchnia żydowska zaliczana jest do głównych kuchni międzynarodowych (obok francuskiej, chińskiej i włoskiej) i jest bardzo ceniona przez smakoszy. W Polsce w kuchni żydowskiej popularne są m.in. karp po żydowsku, chałka, maca, gefilte fisz (pulpety rybne), „kawior żydowski" (pasta z wątróbek), sałatka galicyjska i koszerna śliwowica. Na Kazimierzu możemy spotykać takie restauracje żydowskie, jak: Ariel, Alef, Klezmer Hois, wszystkie znajdują się przy ulicy Szerokiej.
Kuchnia tajska
Smakosze gustujący w egzotycznych potrawach, jak na przykład potrawy kuchni tajskiej, mogą odwiedzić restaurację Samui przy ul. Wiślnej 10 w Krakowie. W ofercie restauracji znajdziemy wiele dań typowo tajskich, jak na przykład: smażony makaron sojowy lub ryżowy z krewetkami i jajkiem (narodowe danie tajskie), zupy z tajskimi ziołami oraz wiele potraw na bazie smażonego ryżu. Ceny wahają się od 15 do 50 złotych. Sztuka kulinarna Tajlandii jest powszechnie uważana za jedną z najlepszych i najbardziej oryginalnych na świecie. Jednym z najbardziej charakterystycznych składników jest mleko kokosowe oraz szereg aromatycznych przypraw, takich jak trawa cytrynowa, świeży imbir czy liście limonki. Kuchnię tajską należy oceniać jako jedną z bardziej pikantnych i aromatycznych. Wśród składników dań ważną rolę odgrywają owoce morza, w szczególności skorupiaki. W ostatnim okresie kuchnia tajska (podobnie jak kuchnia japońska) zdobyła znaczną popularność w Europie, co zawdzięcza oryginalnym walorom smakowym dań. Prawdopodobnie najlepiej rozpoznawanym daniem tajskim na świecie jest słynna ostro‑kwaśna zupa z krewetek i grzybów tom yam.
Kuchnia meksykańska
Opiera się głównie na kukurydzy i roślinach strączkowych (ok. 20 różnych gatunków fasoli) i licznych odmianach papryki i chili. Podstawowym surowcem w przygotowaniu wielu potraw jest tzw. masa, otrzymywana z przemiału ziaren kukurydzy, z której robi się podstawowe danie tej kuchni, czyli placki tortilla. Współcześnie tortille na północy Meksyku sporządza się z pszenicy, zaś na południu z kukurydzy. Inne typowe dania i składniki kuchni meksykańskiej to: burrito, enchiladas, tacos, nachos, salsa, guacamole). Miłośnicy ostrych i pikantnych dań nie będą zawiedzeni, próbując meksykańskiej kuchni. W Krakowie restauracje meksykańskie znajdziecie przy ulicy Poselskiej 20 (TACO MEXICANO), Floriańskiej 34 (The Mexican), Alei Pokoju 44 (Ensenada).